در حال حاضر پلاستیکهای مختلفی با خواص کاملاً متفاوت توسط سازندگان گوناگون در دنیا ساخته و به بازار عرضه میشود این خواص از نظر اهمیتی که در کاربرد پلاستیکها سیار بالا است است که در ادامه به آن میپردازیم.
ویژگیهای پلاستیک
سبک بودن
بطور متوسط وزن یک قطعه ی پلاستیکی تقریباً۲/۱ وزن قطعه مشابه آلومینیوم و ۶/۱ وزن قطعه مشابه آهنی میباشد. این خاصیت مصرف پلاستیکها را نسبت به فلزات از نظر سهولت و ارزانی حمل ونقل متمایز میسازد و به خصوص مصرف آنها در صنایع حمل و نقل زمینی، دریایی، هوایی نسبت به فلزات رجحان میدهد.
عایق حرارت بودن
پلاستیکها عموماًحرارت را خوب منتقل نمیکنند وازاین نظر به عنوان عایق حرارت در صنایع و در ساخت اشیائی که در مجاورت حرارت هستند ولی نباید گرم شوند(مانند فرمان وسایل نقلیه، دسته ظروف، میز و صندلی و….) مصرف عمده داشته و از این نظر نسبت به مواد رجحان دارد.
عایق الکتریسیته بودن
پلاستیکها عموماًخوب الکتریسیته را منتقل نمیکنند وازاین نظربه عنوان عایق الکتریسیته در صنایع الکتریکی و الکترونیکی مانند روکش انواع سیمها، کابلها، وسایل و ابزار الکتریکی، ساخت انواع مختلف کلیدها، سرپیچها، پریزها و امثال آنها مصرف عدیده دارند.
شفاف بودن
بعضی از پلاستیکها شفاف بوده و به جای شیشه کاربرد دارند.
رنگ پذیری
پلاستیکها را میتوان در رنگهای مختلف تولید نمود بطوریکه قطعه ساخته شده مانند فلزات و چوبها نیاز به رنگ آمیزی نداشته باشد.
مقاومت در برابر شرایط جوی
اغلب پلاستیکها در شرایط مختلف جوی فوق العاده مقاوم و پایدار بوده و عاری از مسائلی هستند که از این نظر برای چوب و فلزات به وجود میآید.
مقاومت در برابر حلالها و مواد شیمیایی
اغلب پلاستیکها در برابرحلالها ومواد شیمیایی مقاوم بوده ومانند فلزات خورده نمیشوند و از این نظر کاربرد آنها در صنایع غذایی و صنایع بهداشتی بسیار فراوان است.
بهداشتی بودن
میکربها-باکتریها-انگلها-قارچها و جلبکها نمیتوانند روی پلاستیکها رشد کنند.این خاصیت سبب شده که مصرف پلاستیکها در امور پزشکی و جراحی، دندان پزشکی، صنایع داروسازی، صنایع غذایی و کشاورزی و در امور بهداشتی روز افزون شود.
سهولت ساخت
قطعات ومحصولات پلاستیکی رامیتوان به سهولت به فرم دلخواه ساخت از یک قالب میتوان به سرعت میلیونها قطعه ی پلاستیکی را تولید نمود که هرگز چنین امکانی برای ساخت همین قطعات از فلزات ویااز شیشه وجود ندارد.
ارزانی
تهیه قطعات و محصولات پلاستیکی با توجه به وفور مواد اولیه و سهولت ساخت آنها به مراتب ارزانتر از ساخت همان قطعه از مواد طبیعی است.
سازگاری
بسیاری از خواص گفته شده میتوانند یکجا در یک نوع پلاستیک وجود داشته باشند مثلاًمیتوان پلاستیکی ساخت که بسیار سبک ولی بسیار محکم و سخت نیز میباشد لذا قطعات پلاستیکی میتوانند حائز اهمیت وشرایط مختلف و متنوعی بوده ویا به عبارت دیگر با این شرایط سازگار باشند در صورتی که این سازگاری در مواد طبیعی دیده نمیشود.
ویژگیهای مطلوب پلاستیک مانند سبکی، شفافیت و نورگذرانی، پایداری در برابر واکنشهای شیمیایی، هوازدگی و سایش، شکلپذیری، چسبپذیری، ضربهپذیری، جذب آب کم، ثبات رنگ، ثبات اندازه و جز اینها سبب گسترش روز افزون مصرف پلاستیک در ساختمان شده است. بسیاری از پلاستیکها از مصالح سنتی سبکترند و تعدادی از آنها را میتوان به صورت متخلخل درآورد که وزن ویژه بسیار کمیداشته باشند.
برخی از قطعات سازهای یا نیمهسازهای را با پلاستیک میسازند، پلاستیک به عنوان مواد کمکی در ساختمان مصرف میشود و گاهی از موارد بخشی از مواد مرکب ساختمانی (کمپوزیتها) را پلاستیک تشکیل میدهد. برای مصارف سازهای، پلاستیکها را تقویت میکنند. در (۹۰%) موارد این تقویت با تار شیشه، و در بقیه موارد با الیاف دیگری نظیر پنبه، کنف، پنبه کوهی و الیاف مصنوعی و فیبرهای فلزی صورت میگیرد. حدود (۸۵%) از پلاستیکهای تقویت شده از رزینهای پلیاستر و بقیه از رزینهای آکریلیک، ملامین، فنولی، سیلیکون، نایلون، پلیاستایرین و پی وی سی میباشند.
از پلاستیک برای ساختن مصالح آببندی، بخاربندی، درزپوشها، درزبندی، تولید لولههای آبرسانی و فاضلاب و عبور سیم برق و روکش سیم و کابل برق نیز استفاده میشود. ورقههای آببندی و بخاربندی از پلیاتیلن و پی وی سی هستند. درزپوشها را در ضخامتهای استاندارد ۵/۰، ۱ و ۵/۱ میلیمتر از پی وی سی میسازند. درزبندها نیز (واتر استاپ) از پی وی سی ساخته میشوند.
کاربرد
پلاستیکها در ساختن لوازم بهداشتی، قطعات پمپها، شیرآلات و سردوش، یراقآلات در و پنجره، اتصالات لولهکشی، آسترکاری لولههای آبرسانی و منابع ذخیره آب، ساختن چسبها و رنگها، ابزار کار، دسته ابزار، وسایل نقشهکشی و نقشهبرداری، روغن قالب، مواد افزودنی بتن، قطعات اتصال بتن پیشساخته ساندویچی و در ساختن کلید، پریز، سرپیچ لامپ و قطعات لوستر نیز مصرف میشوند. سنگدانههای سبک پلاستیکی در ساختن بتن سبک مصرف میشوند. در و پنجره و قفسه آشپزخانه را نیز اغلب از پی وی سی میسازند. از ورقههای پلیاتیلن برای پوشاندن مصالح ساختمانی و حفظ کارهای نو از سرما، یخ زدن، برف، باران، گرما، وزش باد، تبخیر آب بتن و نظایر آن استفاده میشود.